Zwaar verkeer zorgt voor ruim een derde van de CO2-uitstoot en voor 70% van de stikstofuitstoot van al het wegverkeer wereldwijd. En produceert veel schadelijke gassen die mensen direct inademen, zoals fijnstof. Het kabinet wil dat het gehele wegverkeer in Nederland zonder uitlaatgassen rijdt in 2050. Daarin vervult het vrachtverkeer een substantiële rol. Om de transportbedrijven bij deze reductie te helpen kunnen ondernemers voortaan subsidie krijgen bij de aanschaf van een vrachtwagen die schoon rijdt, elektrisch of op waterstof. En ook het zakelijk en woon-werkverkeer pakt het kabinet aan: volgend jaar zijn grote werkgevers verplicht gegevens aan te leveren over hun woon-werk en zakelijke verkeer van werknemers. Het concrete doel is 1 megaton CO2-winst in 2030.
De hoogte van de subsidie hangt af van het soort vrachtwagen en de grootte van het bedrijf. Grote bedrijven kunnen in totaal (subsidie en belastingvoordeel) tot 40% van de meerkosten ten opzichte van een dieselvrachtwagen vergoed krijgen. Heijnen wil Mkb’ers een beetje extra tegemoetkomen. Voor de kleinste bedrijven, met minder dan 10 werknemers, loopt dat op tot 60%. Het gaat dan om de meerkosten bij aanschaf, die liggen voor elektrische vrachtwagens hoger dan voor dieselvrachtwagens. Elektrische vrachtwagens zijn wel goedkoper in gebruik en onderhoud.
Grote werkgevers op weg naar schonere kilometers
Bewust kiezen voor duurzame mobiliteit en daarmee minder broeikasgassen in het verkeer. Met dat doel zijn grote werkgevers vanaf volgend jaar verplicht gegevens aan te leveren over hun woon-werk en zakelijke verkeer van werknemers. Concrete doel is 1 megaton CO2-winst in 2030. Als organisaties goed op koers liggen, blijft het bij rapporteren. Als het niet lukt, krijgen ze vanaf 2025 een verplichting om slimmer en zuiniger te reizen. Want linksom of rechtsom, die CO2-winst is nodig om de klimaatdoelen te halen.
Collectief plafond op verzoek van werkgevers
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat grote organisaties van 100 werknemers of meer een norm opgelegd krijgen om hun woon-werk en zakelijke verkeer schoner te maken. Samen met diverse organisaties is die afspraak concreet gemaakt. Werkgeversorganisaties hebben daarbij gevraagd eerst uit te gaan van een collectief plafond, dus zonder verplichte individuele norm, om het doel van 1 megaton winst te halen. De onzekerheden die corona met zich meebracht speelden daarbij een belangrijke rol.
Staatssecretaris Heijnen heeft daarmee ingestemd, op voorwaarde dat organisaties de komende jaren gegevens aanleveren over hun woon-werk en zakelijke verkeer. Dat gaat bijvoorbeeld om het aantal gereisde autokilometers, uitgesplitst naar soort brandstof. Als op basis van de aangeleverde gegevens blijkt dat de CO2-uitstoot voldoende afneemt, dan is een individuele norm per bedrijf niet nodig. Neemt die niet genoeg af, dan komt die norm er alsnog.
Zorg voor privacy
De nieuwe regels betekenen dat organisaties jaarlijks rapporteren. Bij het opstellen van de regelgeving was het respecteren van de privacy van werknemers een belangrijke voorwaarde. Zo mogen werkgevers alleen de totalen van de hele organisatie rapporteren. Ook vindt het kabinet het belangrijk dat het rapporteren voor werkgevers zo min mogelijk extra werk oplevert. Daarom worden vooral gegevens gevraagd die werkgevers vaak toch al in hun administratie hebben. Ze hoeven dus niet de CO2 uitstoot zelf bij te houden of te berekenen. Voor de rapportage en de berekeningen komt een digitaal platform beschikbaar.