Wordt vlas, het eeuwenoude materiaal dat al duizenden jaren wordt gebruikt voor kleding, zakken en scheepstouwen, het nieuwe bouwmateriaal van de toekomst? Het door de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) geleide EU-project ‘Smart Circular Bridge’ onderkent deze mogelijkheid door drie stadsbruggen te bouwen van een biocomposietmateriaal dat bestaat uit vlas en een speciale biohars. Dit materiaal is licht en zeer stabiel en bezit eigenschappen die te vergelijken zijn met aluminium of licht staal. De eerste stadsbrug is inmiddels geplaatst in Almere.
Het project ‘Smart Circular Bridge’ is een consortium van 15 partners onder leiding van de Technische Universiteit Eindhoven. Het projectteam bestaat uit vijf universiteiten, zeven innovatieve bedrijven en drie gemeenten. Tot die universiteiten behoren ook de KU Leuven en de VU Brussel. Een van de deelnemende bedrijven is Com&Sens uit België.
Twee andere ‘Smart Circular Bridges’ voor voetgangers en fietsers worden gebouwd in Ulm (Duitsland) en Bergen op Zoom (Nederland) respectievelijk in 2022 en in 2023. Door deze intensieve samenwerking tussen wetenschap, bedrijfsleven en lokale overheden komt een veelheid aan innovaties op gang.
Innovatie voor klimaatbescherming en circulaire economie
“Het project ‘Smart Circular Bridge’ gaat over veel meer dan de bouw van bruggen. Het is een levendig voorbeeld van hoe innovaties voor klimaatbescherming en circulaire economie met succes in gang kunnen worden gezet. En alleen al voor bruggen is het de moeite waard om alternatieve materialen te overwegen, want de komende jaren moeten er in Europa tienduizenden bruggen worden vervangen”, zegt Rijk Blok van de faculteit ‘Built Environment’ van de TU/e.
Het totale budget voor het onderzoek, de ontwikkeling en de bouw van de drie bruggen bedraagt 6,86 miljoen euro, waarvan 3,93 miljoen euro EU-financiering van Interreg Noordwest-Europa. Het tijdpad voor het project is 2019 – 2023.
Een geweldige kans voor de bouwsector
“Biocomposieten bieden een enorm potentieel voor een bio-based circulaire economie, vooral omdat vlas, in tegenstelling tot bijvoorbeeld hout, een snelgroeiende plant is”, zegt Blok. “Ze bieden ook een geweldige kans voor de bouwsector, die een enorme CO2-voetafdruk heeft en een enorm verbruik van grondstoffen. Allebei die dingen moeten worden aangepakt.”
De Eindhovense onderzoeker leidt het EU-project. “Dit project is de volgende stap, deze materialen staat een grote toekomst te wachten”, zegt Blok, optimistisch gestemd na de eerste helft van het project. “Met name de intensieve samenwerking tussen wetenschap, industrie en gemeenten heeft de ontwikkeling van materialen een flinke duw in de rug gegeven. Deze volgende stap is in Almere gezet.”
De voetgangersbrug in Almere is 15 meter lang en kan met gemak het gewicht van 275 mensen tegelijk dragen. Hij is geplaatst op de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade 2022 in Almere. De brug verbindt twee delen van de tentoonstelling.
“De bouw van de brug in Almere stemt ons optimistisch: we verwachten in de toekomst bruggen te kunnen bouwen met aanzienlijk grotere overspanningen en hogere belastingen”, aldus Patrick Teuffel van de TU/e, de lead partner in het internationale ‘Smart Circular Bridge’ consortium.
