Het gaat niet alleen om de erkenning van een recht, maar ook om de erkenning van een behoefte.
Vandaag, 21 maart, is het Wereld Downsyndroom Dag. Om dit evenement te vieren, lanceert CoorDown een wereldwijde bewustwordingscampagne met de naam ‘Just the two of us ‘. Daarvoor heeft CoorDown door Indiana Productions een ontroerende documentairefilm laten maken. Hierin wordt het recht van mensen met het Downsyndroom gepromoot om lief te hebben. Om romantische en seksuele relaties te ervaren, correcte en toegankelijke informatie te ontvangen en om te genieten van een volledige en gezonde seksuele vrijheid. De hoofdrolspelers van de campagne én film zijn twee Nederlandse jongvolwassenen van 20 en 21 jaar met het Downsyndroom, Kenya Koene uit Helmond en Liam de Waele uit Bergschenhoek. Zij zijn ook ‘in het echt’ een liefdeskoppel. De ‘Just the Two of Us’-campagne, waar de film onderdeel van is, is te zien op het YouTube-kanaal van CoorDown.
Wereld Downsyndroom Dag is een internationale manifestatie, opgezet door Down Syndrome International en is officieel erkend door een VN-resolutie. Het doel is het bewustzijn en een betere kennis van het Downsyndroom te vergroten, een nieuwe cultuur van diversiteit te creëren en het respect en de inclusie in de samenleving van alle mensen met het syndroom van Down te verdedigen. De datum van 21/3 is niet toevallig gekozen: het syndroom van Down, ook bekend als Trisomie 21, wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een extra chromosoom – 3 in plaats van 2 – in het chromosoompaar nr. 21 in de cellen. Vandaar 21-3.
De boodschap in de film: liefde heeft ruimte nodig
Door een crescendo van scènes die grenzen aan het absurde, laat de film op een opzettelijk overdreven manier zien hoe gezinnen, vooral als het gaat om romantische relaties, omslachtig aanwezig kunnen zijn in het leven van mensen met een verstandelijke beperking. Te midden van glimlachen en emoties die openlijk worden ‘gedeeld’, laat het sterrenkoppel Kenya en Liam geen twijfel bestaan over hun boodschap: ‘Liefde heeft ruimte nodig’. Het is namelijk moeilijk voor ouders en verzorgers een balans te vinden tussen ‘bescherming’ en ‘ondersteuning’. Zij willen maar één ding: dat hun geliefden het leven ten volle leven. De film ontvouwt zich op de melodie van een cover van het nummer ‘Just The Two Of Us’ van Grover Washington Jr. en Bill Withers, die dient als soundtrack bij het verhaal en als laatste boodschap.
Ter ondersteuning van de campagne heeft CoorDown ook een website (www.coordown.it ) gemaakt om informatie en bronnen te bieden over het onderwerp ‘seksualiteit’ van mensen met het syndroom van Down. De site bevat een FAQ-onderdeel over seksualiteit, relaties en zelfontdekking om veel gestelde vragen te beantwoorden van mensen met het syndroom van Down en van hun families, verzorgers en hulpverleners. CoorDown geeft op deze wijze een stem aan mensen met het syndroom van Down door middel van interviews en verhalen die op de website en op sociale mediakanalen worden gepubliceerd.
Een thema dat nog steeds schaamte en weerstand veroorzaakt
De CoorDown-organisatie stelt dat iedereen het recht heeft om romantische relaties te ontwikkelen en ten volle te genieten van hun seksualiteit, maar dat dit voor mensen met een verstandelijke beperking vaak nog een taboe is. “Veel stereotypen rond handicaps zijn de afgelopen decennia aan diggelen geslagen”, schrijft de organisatie, “maar er is één thema dat nog steeds schaamte en weerstand veroorzaakt en dat is seksualiteit.”
Er is volgens CoorDown een cultuuromslag nodig waarbij gezinnen, verzorgers en hulpverleners in het bijzonder en de samenleving in het algemeen betrokken worden. “Mensen met het syndroom van Down worden vaak gezien als ‘eeuwige kinderen’ en worden als zodanig beschermd of weggehouden van alles wat met volwassenheid te maken heeft, inclusief seksualiteit. Maar mensen met het syndroom van Down hebben dezelfde behoeften als ieder ander en hebben hetzelfde recht om een onafhankelijk liefdes- en seksueel leven te leiden en duidelijke en toegankelijke informatie hierover te ontvangen.”
Relaties en seksuele voorlichting kunnen in de visie van CoorDown mensen met een verstandelijke beperking in staat stellen te genieten van een gezond en bevredigend emotioneel leven. “Het is de sleutel om hen te helpen hun rechten te begrijpen, meer te weten te komen over hun lichaam, over de concepten ’toestemming’ en ‘veilige seks’ en hen te beschermen tegen mogelijk misbruik.
“Niet alleen een erkenning van recht, ook de erkenning van een behoefte.”
Antonella Falugiani, voorzitter van CoorDown, licht de campagne en film toe: “Ongetwijfeld is seksualiteit een netelige kwestie, gehuld in taboes die diepe culturele wortels hebben, maar het is ook een onderwerp dat wij, als vertegenwoordigers van mensen met het syndroom van Down, wilden aanpakken omdat het niet alleen de erkenning van een recht is, maar ook de erkenning van een behoefte. Er zijn verschillende barrières die de seksuele en emotionele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking belemmeren en het is nu de hoogste tijd om ze af te breken. Mensen met het syndroom van Down zijn geen ‘aseksuele engelen’ noch zijn het ‘demonen’ die hun driften niet kunnen beheersen. Door een ironische paradox te ensceneren, stelt de film “Just The Two of Us” ons in staat om de bal aan het rollen te brengen en een zeer delicaat onderwerp aan te pakken. Om vervolgens een constructief geleid pad naar seksualiteit te schetsen, dat jonge volwassenen met het syndroom van Down voldoende hulpmiddelen kan geven en ook gezinnen, verzorgers en hulpverleners kan helpen “.
Lees ook het artikel hiernaast: “Alles is leuk aan hem”, zegt Kenya over vriend Liam.
