Bij Paulette Kreté werd in maart 2019 – ze was toen 60 – borstkanker geconstateerd. In de tien jaar daarvoor hadden mammografie-onderzoeken geen afwijkingen bij haar laten zien. Ze blijkt een eiwitgevoelige kankercel te hebben. Haar variant verspreidt zich in strengetjes in haar borst, die niet zijn waar te nemen op mammografie.
Dat de borstkanker niet ontdekt is, zet haar partner Tom Sanders uit pure frustratie aan het denken. Volgens hem was met andere technieken die kankervariant mogelijk wél ontdekt. Het brengt hem op een out-of-the-box-idee: de Early Warning Scan (EWS) voor borstkanker, een vrouwvriendelijke -screeningstechniek, pijnloos en contactloos zonder gebruik te maken van röntgenstraling. Deze zomer wordt het prototype van de EWS klinisch getest bij grote groepen vrouwen. Voor 1 januari 2024 zal de EWS beschikbaar komen voor alle vrouwen.
Het is inderdaad snel gegaan met de uitvinding van ondernemer Tom Sanders. Hij wist al snel een aantal prominente partners van zijn idee te overtuigen en nam met een eerste prototype deel aan een wedstrijd voor innovatieve en maatschappelijk relevante ideeën, de HiTMaT call van Holland High Tech (*). Daarmee sleept hij een stimuleringsprijs van 25.000 euro in de wacht. Met dit ‘kiemgeld’ kan hij de ontwikkeling van de Early Warning Scan voortzetten. Maar er is natuurlijk meer geld nodig. Zijn partner Paulette, zeer gemotiveerd als borstkankerpatiënt helpt hem daarbij. Zij richt een stichting op, de Stichting YvYa. YvYa betekent feitelijk niets. En tegelijkertijd ongelooflijk veel. Het is een samentrekking van de namen Yvonne en Hülya. De Yv- is van Yvonne en de -Ya komt van Hülya. Het zijn de voornamen van twee lotgenoten van Paulette die zij ontmoette in de gym van het Eindhovense Catharina Ziekenhuis, waar ze alle drie het fitnessprogramma ‘Gofit’ volgden om de effecten van chemotherapie beter te doorstaan. Drie vrouwen met borstkanker en een lumineus idee. Zij vormen met hun stichting de financiële basis en inspiratiebron voor de Early Warning Scan.
In de scan 52 mini-camera’s en 48 kleine projectoren
De EWS is gebaseerd op 3D-scantechniek. Met een geavanceerde 3D scanner worden de bewegingen van de huid nauwkeurig gemeten. Uit de metingen wordt opgemaakt of de beweging normaal is of dat er sprake is van een onverwachte vervorming. In de scanner zitten 52 kleine camera’s en 48 kleine projectoren. De laatste projecteren een fijnmazig patroon op de borst. Dit patroon wordt door de 52 camera’s uit verschillende hoeken vastgelegd. Uit deze 52 foto’s wordt in de computer een zeer nauwkeurig 3D beeld samengesteld. De bewegingen die waargenomen zijn worden geanalyseerd. Deze meetgegevens worden ook gebruikt om hoogteverschillen in de huid te analyseren. De hoogteverschillen worden heel precies in kaart gebracht. Als er in de ene borst hoogteverschillen zichtbaar zijn die in de andere borst niet voorkomen, is dat een indicatie voor verder onderzoek.
De ontwikkeling van de borsten kan levenslang worden gevolgd
De scan van de borsten met de EWS dient regelmatig plaats te vinden, liefst jaarlijks. De resultaten van de opeenvolgende scans worden dan met elkaar vergeleken. Zeer kleine afwijkingen die eerder niet zichtbaar waren, kunnen groter geworden zijn.
De scanner registreert deze verschillen die met het blote oog niet waarneembaar zijn. Ook wordt gemeten of het verschil in volume tussen beide borsten veranderd is. Zelfs minuscule tepelvervormingen worden geregistreerd. Het zijn allemaal signalen dat er mogelijk iets aan de hand is. Op deze manier wordt de ontwikkeling van de borsten levenslang gevolgd. Afwijkingen worden in een zeer vroeg stadium gevonden. Vandaar de naam Early Warning Scan.
Bevrijd van het belastende zelfonderzoek
De EWS is geschikt voor vrouwen van alle leeftijden en bevrijdt hen van het belastende zelfonderzoek. Levenslange monitoring maakt dat een vrouw niet meer zelf hoeft te beoordelen of er iets mis is. Dat doet de computer op een objectieve manier. De EWS is ook belangrijk voor vrouwen vanaf 50 jaar die deelnemen aan het bevolkingsonderzoek met mammografie. Ook voor vrouwen met dicht borstweefsel na de overgang én voor vrouwen met afwijkende groeivormen van borstkanker zoals Paulette, is de EWS geschikt.
De Early Warning Scan geeft afwijkingen aan maar het antwoord of die afwijkingen kwaadaardig zijn kan alleen door verder medisch onderzoek worden gegeven. Dit geldt overigens voor alle bestaande screening-technieken. Alleen met een weefselmonster dat in een laboratorium geanalyseerd is, kan de diagnose borstkanker definitief gesteld worden. Daardoor wordt het risico op borstkanker steeds eerder en beter vastgesteld. Overigens heeft het bevolkingsonderzoek op borstkanker nog steeds en helaas een flink percentage gemiste diagnoses (ruim 20%). Daar is Paulette Kreté het levende voorbeeld van. Een second opinion is dus geen overbodige luxe.
(*)
De HiTMaT Call is een competitie tussen de beste R&D voorstellen voor High Tech Publiek Private Samenwerking (PPS) die oplossingen bieden voor de maatschappelijke thema’s en missies van Nederland. Om het belang van hightech innovatie in de maatschappelijke thema’s en missies duidelijk te maken én aan te jagen organiseert Topsector HTSM (Hightech Systemen & Materialen) jaarlijks de HiTMaT Call, een stimuleringsprogramma om consortia te inspireren tot kansrijke hightech oplossingen in publiek-private samenwerkende onderzoeksprogramma’s.
