De stad Eindhoven (235.000 inwoners) wordt verrijkt met een historisch landgoed. Het landgoed van de familie Philips, de familie die Eindhoven als kennis- en industriestad groot heeft gemaakt. Het stadsbestuur van Eindhoven heeft namelijk met instemming van de gemeenteraad het landgoed De Wielewaal gekocht. Het landgoed wordt op termijn een openbaar groengebied waar kan worden gewandeld en gecreëerd. De aankoopsom voor het 142 hectare grote bos- en landschapsgebied (ter grootte van 200 voetbalvelden) bedraagt 29 miljoen euro. De Wielewaal is even groot als het Londense Hyde Park en driemaal zo groot als het Amsterdamse Vondelpark.
De Wielewaal was ruim een eeuw lang in privéhanden van de familie Philips. Het gebied werd in 1912 aangekocht door Anton Philips, de stichter van het wereldwijde Philipsconcern. Het enorme landhuis op De Wielewaal werd in opdracht van Frits Philips, de zoon van Gerard, in 1934 gebouwd. Tot aan zijn dood in 2005 woonde ‘meneer’ Frits, zoals hij in Eindhoven liefkozend werd genoemd, op het landgoed. Na zijn overlijden werd het landgoed te koop gezet. Het kwam in 2007 in handen van Marc Brouwers, een textielhandelaar uit het Noord-Brabantse Oisterwijk, die fortuin had gemaakt met de verkoop van zijn bedrijf Bremtex. Gedurende de periode dat De Wielewaal in handen was van Brouwers zijn plannen ontwikkeld voor de bouw van 750 woningen op het landgoed.
De Wielewaal ligt op leemhoudende grond en kent tal van monumentale bomen, rododendrons, een rijke paddenstoelenflora en een bijzondere plantengroei. Veel bomen zijn in het begin van de 20ste eeuw geplant. Rond het landhuis ligt een parkachtige omgeving met vijvers, lanen en gazons in Engelse landschapsstijl.
“Groen en natuur zijn randvoorwaarden voor een gezonde groei van de stad.”
Het gemeentebestuur van Eindhoven stalt dat het landgoed met Philips-erfgoed een belangrijke historische waarde voor de stad betekent, die bewaard moet worden voor toekomstige generaties. Daarnaast maakt de stad een ‘schaalsprong’ door. De stad heeft een grote woonopgave die vooral in het bebouwde gebied zal worden gerealiseerd. De waardevolle groenstructuren worden daardoor gespaard. ‘Door de verdichting van de bestaande stad wordt de behoefte aan aantrekkelijke groene openbare leefruimte, natuur en water alleen maar groter. Want groen en natuur zijn randvoorwaarden voor een gezonde groei van de stad. Het is dan ook nadrukkelijk níet de bedoeling dat er woningbouw gaat plaatsvinden op het landgoed’, aldus het college van burgemeester en wethouders.
Iedereen mag meedenken over creatieve verdienmodellen
De gemeente wil landgoed De Wielewaal openbaar maken voor het publiek, maar wel geleidelijk. Het moet eerst geschikt worden gemaakt voor openbare toegankelijkheid. Verschillende partijen hebben al hun medewerking toegezegd om deze uitdaging met de gemeente aan te gaan, zoals het Brabants Landschap, Natuurmonumenten, Coöperatie Brainport Park, VDL Groep en PSV. De eredivisievoetbalclub heeft aan de grens van het landgoed zijn trainingscomplex ‘De Herdgang.’ Ondertussen daagt de gemeente ook andere partijen in de stad uit om met passende creatieve verdienmodellen te komen.
Ecologische structuren met elkaar verbinden
De gemeente wil met de aankoop van landgoed De Wielewaal bevorderen dat ecologische structuren in het omliggende gebied met elkaar kunnen worden verbonden en versnippering van eigendom wordt tegengegaan. Zo wordt toegewerkt naar een groot Stadsbos. Bestaande functies binnen het gebied zoals het psychiatrisch ziekenhuis De Grote Beek, De Herdgang van PSV en de Philips Fruittuin zijn al belangrijke dragers voor het gebied, maar de gemeente wil de onderlinge relaties en verbindingen (voor voetgangers en fietsers) verbeteren.
