Op Zorgboerderij ‘Grootenhout’ in het Noord-Brabantse Mariahout werken ze al járen met mensen met dementie. Maar zorgpersoneel dat is gespecialiseerd in de mentale begeleiding van dit ziektebeeld kunnen ze niet vinden. Daarom besloten de eigenaren om een academie in eigen beheer en op de eigen vestiging te starten. Ze riepen daarvoor de hulp in van de Zorg en Werk Academy uit Ede, een particuliere opleider voor middelbaar beroepsonderwijs in de zorg. De eerste tien leerlingen zijn inmiddels aan de studie begonnen.
In Nederland leert het verplegend personeel hoe het fysiek met patiënten moet omgaan. Steunkousen aantrekken, wonden verzorgen, iemand wassen, doorliggen voorkomen: dat en nog veel meer komt allemaal in de zorgopleidingen aan bod. “Maar voor de mentale begeleiding van iemand met dementie is bij ons weten nog geen opleiding”, vertelt Gerwin Vons, manager van de Zorg & Werk Academy uit Ede. “In reguliere mbo-opleidingen is in ieder geval te weinig aandacht voor dit ziektebeeld.”
Terwijl het daar hoog tijd voor wordt, vult manager Francien van de Ven van zorgboerderij ‘Grootenhout’ aan. Uit een toekomstverkenning voor 2040 van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) komt naar voren dat er dan 330.400 mensen aan dementie lijden. “Zoveel meer mensen met dementie komen er aan, we zijn wel verplícht erover te leren.”
Zware opleiding waar normaal drie jaar voor staat
De tien leerlingen die bij zorgboerderij ‘Grootenhout’ aan de studie zijn begonnen krijgen het komende schooljaar naast de 7 uur klassikaal onderwijs 18 uur individuele begeleiding tijdens hun werk én ze nemen voor gemiddeld een dag per week aan huiswerk mee. Het is een zware opleiding waar normaal drie jaar voor staat, vertelt Gerwin Vons van de Academy in Ede. “We hebben een echte selectie moeten maken: kan iemand ‘nee’ zeggen, ben je bereid om leuke, sociale activiteiten opzij te zetten om te studeren?”
Het komende jaar staat de opleiding voor ‘begeleider dementie’ alleen open voor werknemers van zorgboerderij ‘Grootenhout, maar het is de bedoeling dat volgend jaar ook zorgpersoneel van elders uit de regio kan instromen. De wens is om vanaf hier een springplank te zijn voor andere zorginstellingen.
Een plek waar mensen ‘thuis’ tegen zeggen
De eigenaren van Ouderenlandgoed ‘Grootenhout’ beschouwen hun eigen opleiding als een belangrijke volgende stap in het verspreiden van hun visie en werkwijze. Wie zijn ze eigenlijk? En wat is hun visie?
De eigenaren zijn Noudje van Bussel en Doris van Vuuren. Zij legden in 2004 de bakermat voor de zorgboerderij. In dat jaar kregen de moeder en de liefste tante van Noudje de ziekte van Alzheimer. Een verblijf in het verpleeghuis bleek geen succes en samen besloten Doris en Noudje om beide dames in huis te nemen op hun grote woonboerderij in Mariahout. Samen met hun kinderen die toen nog jong waren en met hulp van veel lieve familieleden en vrienden hebben beide dames nog vijf jaar bij Noudje en Doris gewoond. “Het was een hele mooie ervaring om samen met het hele gezin deze taak te volbrengen”, zeggen ze achteraf.
In 2009 startten ze met een dagbeleving voor mensen met dementie en een half jaar later namen ze de grote beslissing om ook mensen met dementie die geen familie waren in huis te nemen. Ouderenlandgoed ‘Grootenhout’ is vandaag de dag een plek waar 59 mensen ‘thuis’ tegen zeggen.
“Onze mensen zoveel mogelijk geluksmomenten bezorgen.”
Bevlogen vertellen Noudje en Doris over hun visie op ouderenzorg. “Mensen met alzheimer verliezen een van de meest waardevolle elementen uit een mensenleven, namelijk herinneringen. Met het verdwijnen van deze herinneringen verliezen ze ook een stukje van zichzelf en hun dierbaren. Het verliezen van dit stukje identiteit gaat vaak gepaard met onzekerheid. Het is dan ook moeilijk om deze groep mensen constant gelukkig te laten zijn. Wij streven ernaar om onze mensen zoveel mogelijk geluksmomenten te bezorgen. Dit doen we door iedereen heel positief te benaderen, complimentjes te geven en aardig te zijn. Mensen met alzheimer kunnen vaak nog maar weinig dingen zelfstandig. Toch ervaren mensen met Alzheimer veel welzijn als ze de regie over hun eigen leven kunnen behouden. Het zelf kunnen bepalen van bepaalde zaken zoals: wat voor kleding trek ik aan, hoe laat ga ik naar bed, hoe laat sta ik op en aan welke activiteit wil ik die dag meedoen, geeft de mensen het gevoel dat hun mening ertoe doet. Ons personeel is erg betrokken en doet iedere dag zijn best om een huiselijke sfeer te creëren en onze mensen zoveel mogelijk geluksmomenten te bezorgen.”
