Een nieuwe techniek in het Máxima Medisch Centrum (MMC) in Veldhoven (Noord-Brabant) maakt het mogelijk zwangere vrouwen en hun ongeboren kind 24 uur per dag in de gaten te houden. Hierdoor kunnen mogelijke complicaties eerder worden opgespoord. De techniek is ontwikkeld in samenwerking met de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Het ziekenhuis heeft drie miljoen euro subsidie ontvangen om zijn topspecialistische functie op het gebied van de geboortezorg verder te versterken. Met deze subsidie van ZonMw kan grootschalig onderzoek worden gestart naar het toepassen van elektrofysiologisch monitoren. ZonMw is de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie. Opdrachtgevers zijn het ministerie van Volksgezondheid en Sport (VWS) en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
Gelukkig verloopt het merendeel van de zwangerschappen probleemloos. Bij een klein aantal is echter sprake van ernstige complicaties. Het gaat dan bijvoorbeeld om kinderen die te vroeg geboren dreigen te worden. Het is cruciaal om deze zwangere vrouwen goed te monitoren. Met de huidige technieken, zoals cardiotocografische (CTG) monitoring, kan dit maar een paar keer per dag en gedurende een korte tijd. Dit komt onder meer omdat een langdurige meting door de zwangere als onprettig wordt ervaren en dat er vaak assistentie van verpleegkundigen nodig is bij deze monitoring.
Samenwerking tussen ingenieurs, gynaecologen en kinderartsen om geboortezorg veiliger en beter te maken
De subsidie van ZonMw maakt onderzoek mogelijk om in plaats van cardiotocografisch, elektrofysiologisch te monitoren. Hierbij wordt de elektrische activiteit van de hartspier van moeder en kind en de baarmoederspier heel accuraat gemeten. In tegenstelling tot CTG maakt deze techniek continue monitoring mogelijk. Zo kunnen de zwangere vrouw en haar baby 24/7 in de gaten worden gehouden. Hierdoor kunnen complicaties eerder worden opgespoord en kan op het juiste moment de juiste zorg worden ingezet.
Guid Oei, gynaecoloog bij Máxima MC en tevens verbonden aan de TU/e: “Deze ontwikkeling is het resultaat van twintig jaar wetenschappelijk onderzoek van onze onderzoeksgroep met de TU/e. Hierin werken ingenieurs, gynaecologen en kinderartsen op een unieke wijze samen om de geboortezorg veiliger en beter te maken door het ontwikkelen en toepassen van innovaties. Dankzij deze samenwerking, die ook internationaal bijzonder is, waren we in staat om deze technologie van begin tot eind te ontwikkelen en nu voor de zwangeren beschikbaar te hebben.”
Onderzoeksresultaten in de hele Nederlandse geboortezorg toepassen
Beatrijs van der Hout, medisch ingenieur, is ontzettend trots dat MMC nu de kans krijgt om deze veelbelovende monitoringstechniek de komende jaren te onderzoeken: “Eerder is al aangetoond dat de techniek beter is, maar een grootschalig onderzoek naar de zorguitkomsten en zorgkosten ontbreekt nog. Dankzij deze subsidie kunnen we onderzoeken of de techniek ook op deze twee punten voor verbetering zorgt. De uitkomsten kunnen ervoor zorgen dat we de overstap kunnen maken van de huidige standaardtechniek naar elektrofysiologisch monitoren. De resultaten van ons onderzoek kunnen vervolgens in de gehele Nederlandse geboortezorg worden toegepast.”
Centraal aanspreekpunt voor patiënten en zorgverleners
Met de subsidie kan daarnaast de familiegerichte geboortezorg op de Obstetric High Care (OHC, intensive care voor zwangere vrouwen) verder worden verbeterd. Het doel is om uiteindelijk 24/7 een centraal aanspreekpunt te hebben voor patiënten en zorgverleners. Deze rol, die nu overdag in MMC wordt ingevuld door de Physician Assistant (PA), kan dankzij deze subsidie worden uitgebreid. “We horen van patiënten dat zij de zorg van de PA erg waarderen”, aldus technisch geneeskundige Myrthe van der Ven. “We vinden het belangrijk dat patiënten en hun naasten een vertrouwd gevoel krijgen tijdens een opname in ons ziekenhuis. Een centraal aanspreekpunt helpt daarbij. Na het project evalueren we hoe groot de meerwaarde is voor onze patiënten en de zorgverleners.”
Unieke kraamsuites met een huiselijke uitstraling
Het Maxima MC wil voorop lopen met familiegerichte zorg binnen het Vrouw Moeder Kind-centrum, waar alle zorg rondom vrouwen, (aanstaande) moeders, kinderen en vroeggeborenen gebundeld is. Het centrum biedt unieke kraamsuites met een huiselijke uitstraling, waar de zorg rondom het gezin centraal staat. Moeder en kind worden na de bevalling niet gescheiden, want juist het eerste contact tussen moeder en kind is zeer belangrijk. Het kind wordt na de geboorte direct bij de moeder op de borst gelegd om de band te versterken.
In het Vrouw Moeder Kind-centrum werken alle zorgverleners rondom de geboortezorg samen: verloskundigen, gynaecologen, kinderartsen en verpleegkundigen. Voor alle aanstaande moeders wordt een zorgpad uitgezet en worden medische gegevens uitgewisseld. Op deze manier brengt het centrum al vroeg in de zwangerschap eventuele risico’s in kaart en maakt het afspraken over de begeleiding tijdens de zwangerschap, de bevalling en de kraamtijd. Door goede onderlinge afstemming kan bij eventuele complicaties of acute situaties snel worden geschakeld. De kans op verrassingen rondom de bevalling wordt door deze samenwerking een stuk kleiner.
Verloskundig samenwerkingsverband
Sinds februari 2002 bestaat er een officieel samenwerkingsverband tussen het verloskundig team van het Máxima MC en de vrijgevestigde verloskundigen rondom het ziekenhuis. Zo maakt het Maxima MC gezamenlijk afspraken over welke zwangere thuis of juist beter in het ziekenhuis kan bevallen. Ook stelt het richtlijnen op over het verwijzen en terugverwijzen van patiënten. Er wordt speciaal gelet op goede afstemming van zorg, zodat de overgang van thuis naar ziekenhuis en weer terug naar huis vloeiend verloopt.