In grootsteden over de hele wereld zijn de misdaadcijfers aanzienlijk gedaald sinds er door corona verschillende vormen van lockdowns werden ingevoerd.
“Geen drinkers die de straat opgaan na een avondje stappen in bars en pubs. Geen dagen doorgebracht op cafés, op de renbaan of op voetbalwedstrijden. Sommige steden voerden zelfs een avondklok in. Dat verstikte het opportunisme dat zoveel stedelijke misdaad voedt”, zegt hoogleraar Manuel Eisner van de Universiteit van Cambridge.
Diefstal gehalveerd
In samenwerking met de Universiteit van Utrecht analyseerde hij misdaadstatistieken van 27 steden in 23 landen, voor en na de invoering van coronamaatregelen. Daaruit blijkt dat lockdowns het aantal geregistreerde misdrijven met 37 procent deden dalen. Het gemiddelde aantal diefstallen en overvallen is in de grote steden bijna gehalveerd.
De daling kan lokaal sterk variëren naargelang de lockdownmaatregelen. Zo daalde het aantal inbraken in de Peruaanse hoofdstad Lima met 84 procent, terwijl er in San Francisco net 38 procent meer werd ingebroken nadat er coronamaatregelen waren ingevoerd.
Maar in het algemeen geldt: hoe strenger de lockdown, hoe veiliger de straten. Opvallend: ook in steden waar de beperking van de mobiliteit werd aangeraden maar niet verplicht, zoals in de Zweedse steden Malmö en Stockholm, werd er aanzienlijk minder ingebroken en gestolen.
Sociale processen beter begrijpen
Moord en doodslag daalde gemiddeld slechts 14 procent in alle onderzochte steden. “In veel samenlevingen wordt een aanzienlijk deel van de moorden thuis gepleegd. De beperkingen op stedelijke mobiliteit hebben mogelijk weinig effect op huiselijke moorden”, verklaart onderzoeker Amy Nivette van de Universiteit van Utrecht. “Bovendien is de georganiseerde misdaad – zoals drugsbendes – verantwoordelijk voor een zeker percentage moorden. Het gedrag van deze bendes is waarschijnlijk minder gevoelig voor de veranderingen die door een lockdown worden afgedwongen.”
In Barcelona schrok covid misdadigers het meeste af. Er zijn 84 procent minder slagen en verwondingen vastgesteld, en 80 procent minder overvallen en berovingen. De stad kreunde wel onder een groot aantal misdrijven voor de pandemie: gemiddeld 385 diefstallen per dag, tegenover slechts 38 per dag tijdens de lockdown.
De coronamaatregelen hebben volgens Eisner voor een reeks natuurlijke experimenten gezorgd door de grote veranderingen in routine en het gebruik van openbare ruimtes over hele bevolkingsgroepen heen.
“De pandemie is verwoestend geweest, maar heeft ook kansen geboden om sociale processen beter te begrijpen, inclusief die welke betrokken zijn bij het veroorzaken van misdaad op stedelijk niveau”, concludeert de wetenschapper.