Waar ter wereld vind je een woonwijk die ontwikkeld wordt langs acht zogenaamde programmalijnen: Circulaire wijk, Participatie, Sociale en veilige wijk, Gezonde wijk, Digitale wijk, Mobiele wijk, Wijk met energie en Water. In de Noord-Brabantse stad Helmond, om precies te zijn in de wijk Brandevoort. Daar verrijst Brainport Smart District (BSD). Een samenwerking tussen de gemeente Helmond, de provincie Noord-Brabant, Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en Tilburg University. En de eerste slimme woning die past in dit slimme concept bereikte dezer dagen het hoogste punt. De zogenaamde Casa 1.0-woning. De bedenker ervan gaat er zelf wonen. Het is TU/e-student natuurkunde Antoine Post. Niet voor niets wordt Brainport Smart District de ‘slimste wijk ter wereld’ genoemd.
In BSD worden de nieuwste inzichten en technieken op het gebied van participatie, gezondheid, data, mobiliteit, energie en circulariteit ingezet om een duurzame en mooie woonomgeving te creëren. Het wordt een slimme woon- en werkwijk waar bewoners zelf een centrale rol spelen bij de ontwikkeling van hun eigen leefomgeving. De opzet van BSD is een co-creatieproces tussen bewoners, professionals en andere stakeholders.
BSD zal fungeren als ‘living lab’ voor het ontwikkelen en testen van nieuwe producten, diensten en systemen. BSD wil een wijk worden, die onze planeet niet verder belast, vervuilt of uitput. Een wijk die technologische betekenis toevoegt aan het leven van de mensen die er gaan wonen of de wijk gaan gebruiken.
Bijzonder aan de wijk is dat het geen optelsom is van ‘losse’ smart city-onderdelen, maar dat de omgeving vanaf het begin is ontworpen in samenhang met nieuwe inzichten en technologie op het gebied van vervoer, gezondheid, energieopwekking- en opslag, participatie, data, infrastructuur en circulair bouwen.
Betaalbare slimme huurwoningen in een slimme wijk
Studenten van de TU/e, het zogenaamde Team Casa, ontwierpen en ontwikkelden een woning die als concept in Brandevoort, als een BSD-voorbeeld, momenteel in aanbouw is. CASA staat voor Comfortable, Affordable and Sustainable Alternative for Housing. De woning, bestaat uit drie units en wordt in een recordtijd gerealiseerd: half december is de bouw gestart, vorige week al is het hoogste punt bereikt, in juni wordt het huis opgeleverd.
CASA 1.0 bestaat uit drie betaalbare sociale huurwoningen: een appartement met één slaapkamer en twee studio’s. De woningen worden voor de verhuur ondergebracht bij de sociale Woningcorporatie Woonbedrijf Eindhoven.
Het idee om een comfortabel, betaalbaar en duurzaam alternatief voor sociale huurwoningen te bouwen is van Antoine Post, tevens de manager van Team Casa van de TU/e. Hij vernam veel over duurzame ontwikkelingen, maar zag dat niet terug in doorsneewoningen. Hij had ideeën over het ontwerpen van een duurzame woning en vond andere studenten die graag meededen. Zo hebben ze Casa 1.0 vormgegeven en brachten ze de plannen samen met het Eindhovense bouwbedrijf Hurks tot een uitvoeringsgereed ontwerp.
Natuurlijk is er veel aandacht voor de techniek van de woning, maar ook aan de betaalbaarheid is gewerkt. De huurprijs voor het appartement bedraagt € 620,00 en voor de studio’s €430,00 (exclusief servicekosten). Met deze bedragen is het mogelijk huurtoeslag te vragen. Bedenker en teammanager Antoine Post gaat het appartement samen met zijn vriendin bewonen, omdat hij het graag wil uittesten en tegelijkertijd kan zorgen voor het goed inregelen van de technische installaties.
Bestaande technieken en vernieuwende technologieën
Het woningconcept van Casa 1.0 is een samenvoeging van verschillende bestaande technieken, maar veelal vernieuwende technologieën. Een watertank dient als seizoensopslag en verzorgt ook de koude- en warmteopslag. Daarnaast heeft Casa 1.0 een energiedak, dat zowel warmte als elektriciteit genereert via zonnepanelen. Het gecombineerd DC (gelijkstroom) en AC (wisselstroom) elektrisch netwerk in de woning zorgt ervoor dat energie wordt bespaard, die normaal wordt verspild aan het omzetten van AC naar DC. Ook de waterhuishouding is bijzonder: hemelwater wordt opgevangen om het toilet door te spoelen.
CASA 1.0 bestaat uit modulaire eenheden: er wordt dus zo min mogelijk lijm gebruikt. Hierdoor worden sloopkosten geminimaliseerd en hergebruik van materialen geoptimaliseerd. Er wordt bewust geen gebruik gemaakt van beton, vanwege de impact op het milieu en er wordt gebruik gemaakt van ‘slimbouwen’, waarmee materiaalverbruik, afval, fouten en CO2 uitstoot worden verminderd.
(Voor meer gedetailleerde bouwkundige informatie over het woningconcept Casa 1.0 zie het artikel “De geringe ecologische voetafdruk van een slimme sociale huurwoning.”)
