Zes consortia van bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden gaan de komende jaren werken aan onderzoek dat gericht is op technologische innovatie met economisch potentieel. Ze krijgen binnen het zogenaamde Perspectief-programma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) 22 miljoen euro vanuit het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en 10 miljoen euro vanuit de 138 betrokken bedrijven en maatschappelijke organisaties. De Technische Universiteit Eindhoven is betrokken in alle consortia en bij twee ervan tevens programmaleider.
‘Perspectief’ is een programma dat wetenschappers uitdaagt om in samenwerking met het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties nieuwe onderzoekslijnen op te zetten met economische en maatschappelijke impact. ‘Perspectief’ heeft als doel een bijdrage te leveren aan het creëren van economische kansen binnen de sleuteltechnologieën en de maatschappelijke thema’s van het missie gedreven innovatiebeleid.
Kenmerkend voor ‘Perspectief’ is de samenstelling van de consortia: alle belangrijke spelers die nodig zijn om te komen tot bruikbare oplossingen in de praktijk nemen deel. De kracht van de samenwerking is tevens stevig door de goede, onderlinge contacten tussen de universiteiten, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.
De gehonoreerde programma’s zijn de volgende:
Bouw je eigen orgaan op een chip
Kleine stukjes levend menselijk orgaan op een plastic chip: zogeheten organ-on-chip systemen worden al in laboratoria gebruikt voor wetenschappelijke studies en om medicijnen te testen. Binnen dit programma gaan 33 kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke organisaties een universeel en modulair basissysteem ontwikkelen voor organen op een chip, geschikt voor het op industriële schaal testen van geneesmiddelen, voedingsmiddelen, chemicaliën of cosmetica. Ze beginnen hierbij met darm-, huid- en gewrichtsmodellen.
Slim stroomnetwerk door samenwerkende systemen
Door de energietransitie is ons elektriciteitssysteem flink aan het veranderen. De vraag naar elektriciteit neemt toe, onder meer door de groei in het aantal warmtepompen en elektrische auto’s en bussen. Tegelijk wordt het aanbod grilliger door een groeiend aandeel duurzame elektriciteit uit wind en zon. Het MEGAMIND-programma brengt kennis over energiesystemen, kunstmatige intelligentie en regulering samen om hiervoor zowel de benodigde technologie als bijpassende regelgeving te ontwikkelen.
Zelfvoorzienend in zoetwatervoorziening
Steeds vaker hebben we in Nederland te maken met zoetwatertekorten als gevolg van ernstige droogte. Het omvangrijke AquaConnect-consortium biedt hiervoor een oplossing: de onderzoekers willen het gebruik van afvalwater en brak grondwater mogelijk maken met nieuwe waterzuiveringstechnologieën. Het programma zal voor vier regio’s tonen hoe die zelfvoorzienend kunnen worden in zoetwatervoorziening als voorbeeld voor andere plaatsen in de wereld.
CO2-reductie door lichter vervoer
Hoe lichter het vervoermiddel, hoe minder brandstof het verbruikt en CO2 er wordt uitgestoten. Lichtgewicht materialen die sterk genoeg zijn om de veiligheid van passagiers te kunnen waarborgen zijn dan ook in trek bij auto- en vliegtuigfabrikanten. Binnen het ENLIGHTEN-programma ontwikkelt een multidisciplinair team van onderzoekers een wetenschappelijk bewezen ontwerp- en productiemethode om op een gerichte, reproduceerbare en kosteneffectieve manier betrouwbare grotere constructies te maken met zogeheten thermoplastische composieten. Dit zijn met vezels versterkte kunststoffen die zacht worden als je ze verhit; ze zijn licht, sterk, makkelijk te verwerken en goed te recyclen.
Supersnelweg voor digitale data
Informatie is de zuurstof van onze huidige digitale samenleving. Maar hoe verstuur en verwerk je digitale data met hoge snelheden, weinig vertragingen, en op een veilige manier? In dit programma werken 21 partners samen aan oplossingen waarbij licht wordt gebruikt om betrouwbare en veilige draadloze breedbandverbindingen te maken, in plaats van de radiogolven waarop het 5G-netwerk is gebaseerd.
Betere scheidingstechnologie voor hergebruik grondstoffen
Als gevolg van de groeiende wereldbevolking worden grondstoffen steeds schaarser. Daarom heeft Nederland als doelstelling om in 2050 een circulaire economie te hebben waarin alle grondstoffen herbruikbaar zijn. Daarvoor zijn echter nieuwe scheidingstechnologieën nodig die waardevolle stoffen kunnen winnen uit stromen die anders als afval zouden zijn geëindigd. In dit programma ontwikkelen onderzoekers nieuwe materialen en coatings voor elektrisch aangedreven scheidingstechnologieën die energie-efficiënter, schoner en specifieker zijn dan de huidige scheidingsmethoden.
