De Vlaams-Nederlandse Schelde Delta is uniek in haar soort. Nergens anders ter wereld is er een deltagebied waar de wisselwerking tussen natuurlijke processen en cultuurhistorie zo aanwezig is als hier. Daarmee heeft de delta alles in zich om een UNESCO Global Geopark te worden. De Nederlandse provincies Noord-Brabant en Zeeland nemen samen met de Vlaamse provincies Oost-Vlaanderen en Antwerpen hierin het voortouw. Ook de Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS) Linieland van Waas en Hulst sluit hierbij aan. Samen willen deze Belgische en Nederlandse partners eind van dit jaar een bidbook indienen waarin de unieke geologische, ecologische en cultuurhistorische waarden van het gebied worden benadrukt.Meer dan 70 gemeenten, en ook een groot aantal maatschappelijke en natuurorganisaties in het gebied, zijn bij de ontwikkeling van het bidbook betrokken.
Een Geopark of geologisch park is een speciaal aangewezen gebied waarin de geschiedenis van de aarde beleefd kan worden. Deze Geoparken zijn plaatsen van internationaal geologisch belang, met een omvattende aanpak van erfgoedbescherming, educatie, wetenschap en duurzame ontwikkeling. Ze maken allemaal deel uit van het Global Geoparks Network.
In 2015 heeft de Algemene Vergadering van UNESCO besloten om 120 parken in de wereld een UNESCO-status toe te kennen. Het is een bijzondere erkenning – vergelijk het UNESCO-label met een Michelinster. De status opent deuren naar internationale aandacht en wetenschappelijk onderzoek, naar regionale profilering en naar een nieuwe dimensie in het toeristisch en recreatief aanbod in het gebied.
Zee en rivieren hebben in de loop van de tijd hun sporen achtergelaten in de ondergrond
Ieder Geopark heeft zijn eigen unieke geologische geschiedenis. Geologisch erfgoed is bepalend voor de natuur en de cultuur van het gebied. Samen geven deze elementen een geopark een identiteit die het onderscheidt van andere gebieden. Een Geopark wil mensen inspireren samen de toekomst van hun streek met vertrouwen en op een duurzame manier tegemoet te gaan.
De Vlaams-Nederlandse Schelde Delta is een uniek deltagebied, stelt het provinciebestuur van Noord-Brabant in de bekendmaking van het gezamenlijk voornemen. “Zee en rivieren hebben in de loop van de tijd hun sporen achtergelaten in de ondergrond. De diverse lopen van de Schelde zijn tekenend voor het landschap. En dan zijn er de karakteristieke elementen als verdronken dorpen, middeleeuwse bolle akkers, veenwinning, forten, vestingen en linies. Iedere plek vertelt zijn eigen verhaal en draagt zo bij aan de identiteit van de delta.”
“Op de grens van land en zee moet de mens zich al duizenden jaren aanpassen aan een veranderend klimaat.”
Volgens het provinciebestuur van Noord-Brabant is het geologisch bijzondere gebied zodanig onderscheidend dat zij serieus kans maakt op het predicaat Geopark. “Dat blijkt niet alleen uit de geologische opbouw, maar zeker ook uit de relatie tussen de opbouw en de toekomstige klimatologische ontwikkelingen. Juist in een Deltagebied zijn klimaatveranderingen en de manier waarop daarmee wordt omgegaan essentieel voor gebruik, de leefbaarheid en de toekomstige geologische opbouw van een gebied. Op de grens van land en zee heeft het getij invloed op het landschap waar de mens zich al duizenden jaren moet aanpassen aan een veranderend klimaat. Een gebied waar vanuit keuzes die gemaakt zijn in het verleden, lessen voor het heden en de toekomst te leren zijn.”
Schelde Delta beslaat het gebied van de Brabantse Wal, Zeeland en de Vlaamse Schelde Vallei. Het Grenspark Zoom-Kalmthoutse Heide, de Noordpolder, de voormalige kalksteengroeve Boudewijn, de Dindelse Gorzen en Cruijslandse Kreken liggen onder andere in het Brabantse deel en kennen een rijke geschiedenis van het gebied. Het Schelde Delta-gebied is 5.415 km2 groot en telt 1.490.000 inwoners.
