De Vlaamse hoogleraar Bert Blocken, verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), leidt een grootschalig wetenschappelijk onderzoeksproject naar aerosolen en COVID-19. Het moet fundamentele kennis opleveren zodat sportcomplexen veilig en toegankelijk zijn voor publiek tijdens pandemieën. Hij onderzoekt hoe aerosolen, en daarmee mogelijk ook het coronavirus, zich verspreidt op sportlocaties. Getest wordt onder meer in de Johan Cruijff ArenA in Amsterdam en de Centra Topsport en Onderwijs in Arnhem en Den Haag en Maaspoort Sports and Events in ’s-Hertogenbosch.

Bert Blocken, geboren in Hasselt (1974), studeerde in 1998 af aan de Katholieke Universiteit (KU) in Leuven. Hij deed onderzoek in Montreal voordat hij tien jaar geleden naar de Technische Universiteit van Eindhoven kwam. Sinds 2011 bezet hij daar de leerstoel Building Physics en heeft zich in die functie onder meer gebogen over vraagstukken binnen de Stedenbouwfysica en Wind en Engineering. De Vlaamse professor ontwikkelde de eerste Massive Open Online Course voor de universiteit. Ook maakt hij graag een uitstapje naar aerodynamica in de sport. Bert Blocken is expert op het gebied van luchtstromingen en deeltijdhoogleraar aan de afdeling Civiele Techniek van de KU Leuven.  

Het coronavirus kan zich op directe wijze, via uitwisseling van grote speekseldruppels, en op indirecte wijze, via besmette oppervlakken, verspreiden. Overdracht vindt waarschijnlijk ook plaats via aerosolen. Deze hele kleine speekseldruppels kunnen in de lucht blijven hangen en grotere afstanden dan 1,5 meter afleggen. Verspreiding van het virus via aerosolen zou daardoor mogelijk zijn bij sporters of toeschouwers in een stadion of in een sporthal.

Aerosolgeneratoren en sensoren op de tribune

In de Johan Cruijff ArenA worden eerst metingen gedaan zonder publiek met kunstmatige aerosolgeneratoren op de tribune. Deze generatoren verspreiden net zoveel aerosolen als een groep enthousiaste voetbalsupporters. Tussen de generatoren worden sensoren geplaatst om een goed beeld te krijgen van de verspreiding van hele kleine speekseldruppels.

Tot slot wordt onderzocht of aerosolen die uit de lucht komen, gefilterd kunnen worden met een luchtreinigingssysteem met plasma-, glasvezel- en koolstoffilters, dat naast de stoelrijen is geplaatst.  De Technische Universiteit Eindhoven, de Johan Cruyff Arena, Plasmamade en voetbalclub Ajax, de bespeler van de ArenA, willen zodra de overheid dit toestaat ook graag testen met publiek. De hoop is dat deze tests op korte termijn kunnen plaatsvinden.

Hoe lang leeft het virus in aerosolen?

Verder kijken de onderzoekers naar de dosis en het levensduur van het virus in aerosolen, maar ook naar het infectierisico, de druppel- en aerosolentransmissie door individuen, de aerosolenconcentraties in sportgebouwen en de bewegingen van mensenmassa’s in sportgebouwen. 
Daarnaast wordt een algemene risicoanalyse-methodologie ontwikkeld die de sportsector en de overheid kan helpen hun richtlijnen en protocollen verder te verfijnen.

Printvriendelijk